Halka Arzlara Katılan Yatırımcı Sayısı 100 milyonu Geçti
03 Mayıs 2023 08:33
Son yıllarda gündemden düşmeyen ve küçük yatırımcının da radarına takılan halka arzlarla bireysel yatırımcı da bu trendlere katıldı. 2022 yılında 40 şirket halka arz edilmişti. 2023 Kasım ayı itibarıyla yılın 11 ayında 49 şirketin daha halka arz olmasıyla bu sayı son üç yılda 136'ya yükseldi.
Bireysel yatırımcının büyük ilgisiyle 2023 yılının başında 3 milyon 790 bin olan pay senedi sahibi sayısı 8 milyon 347 bin kişiye ulaşarak rekor kırdı.
30 Kasım itibariyle 99,2 Milyon kişinin katıldığı halka arzlara Aralık ayındaki 4 halka arzla (Sur Tatil-Mega Metal-Kuzey Boru-Avrupakent GYO) 2023 halka arzı onaylanan şirket sayısı 53 oldu, katılım 110 milyona dayandı.
Böylece Türkiye, 2023 yılı halka arzlarında küresel sıralamada ilk 10 ülke arasına girdi. Avrupa’da ise ilk sırayı aldı.
Görüldüğü üzere, Sermaye Piyasalarını merkezine alan yerlerde PAZAR ÇEŞİTLİ; Çin'de 4 Borsa var (Şangay-Pekin-Hong Kong-Shenzen) ve ABD de birden fazla (Nasdaq-NYSE).
Borsadaki yatırımcı sayısının artışı hem sermayenin daha geniş bir tabana yayılmasını sağlıyor hem de halka arz olan şirketlerin kurumsallaşmasına katkı sağlarken, finansal tabloları vb şirketle ilgili önemli gelişmeleri de kamuoyuyla paylaşmaları zorunluluğunu getiriyor.
Ek olarak son üç yılda gerçekleştirilen halka arz işlemleri reel sektöre 104 milyar TL'yi aşan kaynak sağlamasını da değerlendirecek olursak, Türk Eximbank sermayesi 13,8 milyar ve toplam 6.214 müşterisine 12 ay boyunca sağladığı uzun dönemli kredi miktarı 1,7 milyar USD(ortalama kurla hesaplarsak, 35 Milyar TL)
Önemine vurgu yapmak anlamında, halka arzlarda 49 şirkete uzun süreli sermaye anlamında sağlanan kaynak 104 milyar ile Eximbank'ın binlerce müşterisine sağladığının 3 katı.
TSPB Başkanı Erhan Topaç'ın 2018 yılında söylediklerine bakalım "Sermaye piyasalarından daha fazla yararlanmamız gereken döneme geldik, şu an biz dipteyiz diye düşünüyorum. Bundan sonra sadece sermaye piyasaları ile büyünebilir, başka bir seçenek yok. Dünya yüzde 50 bankacılık, yüzde 50 sermaye piyasalarına doğru gidiyor. Bizde bu yüzde 87 bankacılık, yüzde 7 sermaye piyasaları... Bu olayın sermaye piyasaları lehine gelişeceğini düşünüyorum." demişti.
BDDK tarafından yayımlanan haftalık bültene göre, sektörün kredi hacmi 1 aralık 2023 itibarıyla haftalık 85 milyar 876 milyon lira arttı. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 11 trilyon 228 milyar 402 milyon liradan 11 trilyon 314 milyar 278 milyon liraya yükseldi. Bu demek oluyor ki 11 ayda halka arzlardan sağlanan 104 Milyarlık kaynak bankalardan 8,5 günde sağlanıyor, halka arzlar halen kredili finansmanın 1/42 sinde (%2) ... Bkz. Para Vakıfları
Biz de bu görüşe katılarak ekliyoruz, senede 500 şirket halka arzı hedeflenmeli, SPK-Borsa buna göre yenilenmeli, halka arzdaki tek risk olan AŞIRI HİSSE FİYAT ARTIŞI RİSKİ, halka arzdan gelen kaynağın belli bir kısmıyla basit regülasyonlarla 2 yıl halka açılan şirket ve Aracı Kuruma destekleme taahüdü ile izahnamelere eklenmeli.
Goldmans Sachs'ın tahminlerine göre, Hindistan hisse senedi piyasası üç yılda 5 trilyon dolarlık bir hacmi aşacak, İngiltere'yi geçerek dünyanın beşinci büyük Borsası olacak. Hindistanlı start-up'ların halka arzlar yoluyla 9 ayda 10 milyar dolar topladığını düşünürsek, mevcut halka arzları artırmak için her yolu denemeli hatta startup şirketlerine de halka arz modeli getirmeliyiz.
Pazar/Piyasa halka arzlarla heyecanına devam etmeli, Hindistan borsasının 3 yıllık planlamasına göre 3,5 trilyon dolarlık büyüklükten, 5 trilyon dolara ulaşması bekleniyor, 1,5 trilyon yani 1,5 Türkiye kadar değeri halka arzlardan oluşturmayı hedefliyor!