Türkiye'de Şirketler İçinde İhtiyaç Duyulan Meslekler ve Meslek Olamayan Branşlar
13 Mart 2019 09:53
Türkiye'de ticaret hayatında bulunan şirketlerde karşılaştığımız çarpıcı bazı tespitler oluyor. Kurumsal TV olarak katma değerli hizmet verme adına sadece kayıtlarının incelenmesini değil, kaydedilenlerin eksik-yanlış olmasının sebebi olan departmanlardaki iş süreçlerine de dokunuyoruz.
Bu dokunuşlarda da bazen bir mühendisin finansçı, tornacının İK'cı, manavın kaliteci veya ortaya karışık bir pazarlamacı ile karşılaşıyoruz. Bu durum uzun süredir dikkatimizi çekiyor ve meslek haritası çıkarma ihtiyacı doğuruyordu.
Ülkede "meslek"olmuş, branşları araştırmak istedik. Meslek, genellikle yoğun bir eğitim ve çalışmayı gerektiren sürecin sonunda kişilerin kazandığı unvana verilen isim olmuş. Ancak bizde CV'ye siz ne yazarsanız mesleğiniz o, bu sebeple sertifikalandırılmış-temsil edilen bir üst çatısı olanları meslek saymak gerekiyor gibi.
Dünya'da 42 bin Türkiye'de ise 500 tanımlanmış meslek olduğu İŞKUR tarafından söylenmekte. Bu çok kapsamlı bir çalışmayı gerektirir. Bizler sadece şirketlerde büyümeye-gelişmeye ve değişime göre ihtiyaç duyulan meslekleri inceleyeceğiz.
Şirketler içindeki meslekleri şöyle sıralayabiliriz:
|
MESLEK ADI
|
OKUL MECBURİYETİ
|
SERTİFİKA-BELGE MECBURİYETİ
|
|
CEO
|
-
|
-
|
|
CFO
|
-
|
-
|
|
Diğer GMY
|
-
|
-
|
|
Mali Müşavir
|
İktisat Fakültesi
|
Mali Müşavir Lisansı
|
|
Yatırımcı İlişkileri
|
Çeşitli Fakülteler
|
SPK Lisansı
|
|
Üretim
|
Mühendislik Fakültesi
|
Mühendis
|
|
Kurumsal İletişim
|
İletişim Fakültesi
|
-
|
|
Hukuk
|
Hukuk Fakültesi
|
Avukat Diploması
|
|
Bilgi İşlem
|
-
|
-
|
|
İç Denetim
|
-
|
-
|
|
İdari İşler
|
-
|
-
|
|
Finans
|
-
|
-
|
|
İş Geliştirme
|
-
|
-
|
|
Pazarlama
|
-
|
-
|
|
Eğitim
|
-
|
-
|
|
Satınalma
|
-
|
-
|
|
Kalite
|
-
|
-
|
|
Lojistik
|
-
|
-
|
|
Bütçe
|
-
|
-
|
|
Reklam ve Grafik
|
-
|
-
|
|
İK
|
-
|
-
|
|
Satış
|
-
|
-
|
Hal böyle olunca, her şirkette şunu duyuyoruz. Aslında devlet teşvikleri var faydalanamıyoruz, Maliyeden ceza geldi, muhasebemiz düzgün yönetilmiyor, devlet işçiye teşvik veriyor haberimiz yok, eximbank daha ucuz kredi veriyormuş bizim finansçı daha yeni duymuş, bizim program maliyetleri hesaplamıyor, yurtdışı satış için geç kalmışız gibi.
Bu durumun çok daha büyük sakıncaları-maliyetleri var maalesef. Kaybolmuş milyonlarca yetenek, halen savrulan ve ne olacağına karar verememiş çalışanlar, emeğinin karşılığını alamayan patronlar ve adaletsiz vergi sistemi.
Bu durumun çok daha büyük sakıncaları-maliyetleri var maalesef. Kaybolmuş milyonlarca yetenek, halen savrulan ve ne olacağına karar verememiş çalışanlar, emeğinin karşılığını alamayan patronlar ve adaletsiz vergi sistemi.
Bunun sebebi, 22 çeşit "iş ünvanı" adı altında personel istihdam eden şirketler, süreki düzenlemeler olan ve sürekli diğer meslektaşları ile zorunlu da olsa iletişimde olan 3 veya 4 adet "meslektaş" çalıştırıyor. Bir mali müşavir her ay düzenli ve birden fazla beyanname vermeye, 3 ayda bir gelir tablosu oluşturup kurumlar beyannamesi vermeye, yıllık beyannameler vermeye, devletin birçok kurumuna beyanlar-formlar vermeye mecburdur.
Belki de devletin topladığı vergiyi etkilediği için en önemli, düzenli ve kanunlar ile geliştirilmiş meslek muhasebecilik oluyor. Muhasebesinde düzeni oturtan, buraya önem veren her şirket işini anlayan, kolay düzelten ve büyüten şirketler oluyor.
Ölçemediğinizi yönetemezsiniz.
Muhasebede evraklar doğru şekilde ve doğru yerlere kaydedilirse bir bütçe oluşturabilir, doğru yorumlayabilirsiniz. Departmanları ölçebilirsiniz, ucuz kredi alabilirsiniz, Kalite belgesi alabilirsiniz, adı iç denetim olup hiçbir katma değeri olmayan bir departman değil doğru bir iç denetim yapısı oluşturabilirsiniz,ürüne/coğrafyaya/müşteriye göre kar vb analizler yapabilirsiniz, hatta davalarınızı doğru takip edebilirsiniz.
Bunları zaten yapıyoruz diyor bazı müşterilerimiz, ama biz görüyoruz ki aynı cirolu ve büyüklükte bir şirket bir konuya 3 gün zaman ayırıyor diğeri 3 ay. Bir şirket bankadan %11 ile kredi kullanıyor diğeri %28, biri her teşvikten doğru zamanda ve şekilde faydalanıyor diğeri haberdar değil. Her departmanına hakim tek bir şirket ile karşılaşmadım bu zamana kadar, %80'i iyi yöneten bile az ama zaten bu kadar büyük oranda işler çok iyi gittiği için gözardı ediliyor.
Her zaman iyinin iyisi vardır!
Ülkemizde çok elzem hale gelmiş meslek haritası ve mesleklerde yol haritası, kariyer planı dediğimiz programlar uygulanmalı. İnsanlar iş bulamadıkça meslek değiştirir hale getirilmemeli. Her mesleğe giriş-çıraklık-kalfalık-ustalık dönemleri oluşturulmalı. Bunu da yapacak olan, stratejiyi çizecek olan devletimizdir.
Bir bankacı, hayatında eline fatura almadan bir şirkete finans müdürü olduğunda kendisine de yazık eder şirkete de, finans sadece bankadan kredi almak sanılmamalı. Devletimiz bu konuda sertifikalandırma, eğitme yapmazsa ağzı laf yapan eğitim müdürü eline tornavida alan kalite müdürü olacaktır. Şirketlere personel seçerken geçmiş çalışma hayatında 1 yıldan az çalışana eleman, 1-5 yıl arası çalışana uzman, 5 yıl üzeri çalışana müdür yrd-müdür gibi ünvanları piyasa verecektir.
Önümüzde best practice (en iyi uygulama veya müşteri deneyimi-maalesef Türkçesini bulamadım)apaçık ortada, muhasebe mesleği herşeyiyle zor ve çileli bir yol. Ama istisnalar hariç kenarda da tek meslektaşını açıkta bırakmamış bir meslek. Mali Müşavir olmak için PLANLANMIŞ bir yola girmelisiniz;
- Önce üniversite mezunu olup staj başlatma sınavına girersiniz
- Staj başladı "bir mali müşavir gözetiminde" 3 yıl eğitim ve sınavlardan geçersiniz
- Staj bitirme sınavına girersiniz ve mali müşavir olursunuz
Üniversite bitirdikten sonra 5 yılınızı alır, ortalama üzerinde ilgili biriyseniz Mali Müşavir olduktan sonra uzman-müdür yardımcısı-müdür yolu apaçıktır. Gözetimi altında olduğunuz kişiye "üstad" dersiniz usta-çırak ilişkisi yaşatılır.
Bu kadar doğru bir örnek varken, özellikle şirketlerimiz bu alana odaklanmalı, devletimiz de diğer işlerle ilgili planlama yapmalı, bu iş şirketleri de örgütleri de aşan ama olmazsa olmaz bir iştir. TURMOB yılların tecrübesiyle oluşmuş, ülkenin her köşesinde 100 bin üyesi olan muazzam bir yapılanma, bu yapılanma diğer mesleklerde de devlete ve üyelerine katma değer sağlayan, mesleği geliştiren bir şekilde kurgulanır inşallah.
"Dünya; mamurluğunu, ahmakların gafletine borçludur."